Ad Code

Futurism, bản tuyên ngôn đầy tranh cãi của F. T. Marinetti | blank-lab

Cảm hứng mỗi ngày  ‣  Sáng tạo khác biệt  ‣  Thể nghiệm không ngừng

A Tumultuous Assembly. Numerical Sensibility by F.T Marinetti  

Futurism (hay còn được tạm dịch là Chủ nghĩa Vị Lai) chính thức ra đời vào năm 1909 khi nhà thơ người Ý F. T. Marinetti đưa bản tuyên ngôn đầy tính tranh cãi của mình ra thế giới. Bản tuyên ngôn có tên Manifesto of Futurism được xuất bản trên một số mặt báo trong và ngoài nước Ý, và đặc biệt là trên trang đầu tờ nhật báo Le Figaro nổi tiếng tại Pháp vào ngày 20/9 năm 1909.

Không giống như những nhà hoạt động yêu nước khác, ông chối bỏ các giá trị truyền thống và các khuôn mẫu ở hiện tại của ông, ông cho rằng nước Ý chỉ có thể được đổi mới bằng bạo lực và chiến tranh. Với nỗ lực và mong muốn thay đổi các giá trị nghệ thuật và xã hội thời bấy giờ, những người theo đuổi Futurism (được gọi là Futurists) luôn tìm cách vượt ra khỏi ranh giới, khoảng cách giữa các giá trị văn hóa đến từ cách tầng lớp xã hội khác nhau, để có thể tiếp cận đại chúng một cách hiệu quả hơn. Và để làm được điều này, họ đã biết bắt đầu sử dụng cách phương tiện truyền thông thời bấy giờ để quảng bá cho Futurism, chiến thuật mà cho đến thời hiện đại ngày nay vẫn được sử dụng phổ biến và hiệu quả, họ cho xuất bản tuyên ngôn của mình khắp các mặt báo, dán chúng lên tường, in chúng ra thành các leaflet và rải chúng khắp nơi, từ máy bay cho đến các quảng trường, hội chợ, các buổi họp mặt vào buổi tối cũng được diễn ra thường xuyên, tại đây họ đọc thơ, đọc bản tuyên ngôn, đốt cờ, và những hoạt động khác nhằm mục đích chung là kích động những người tham gia nổi dậy, họ tự sản xuất sách, tổ chức các cuộc triển lãm, ... Phong trào này chào đón các sự đổi mới trong thơ ca, kiến trúc, nghệ thuật trang trí, hội họa, nhiếp ảnh, typography, ....

Một buổi tối họp mặt của các Futurists tại Tavern of the Holy Palate

Manifesto of Futurism trên trang đầu tờ nhật báo Le Figaro

“Hãy thoát ra khỏi cái vỏ bọc tưởng chừng như khôn ngoan nhưng thật ra là tệ hại, thả mình như những trái quả chín mọng vào cái miệng rộng và méo mó của gió! Chúng tã hãy xã thân cống hiến cho những điều chưa biết trong tương lai, chúng ta không làm nó trong một tinh thần tuyệt vọng, chúng làm nó để lấp đầy cái giếng sâu của những Điều phi lý!” - F. T. Marinetti

Trích đoạn trên được trích từ bản Manifesto of Futurism, đây là một trong những phân đoạn mà Marinetti thuật lại cái đêm mà ông cho rằng mình "thức tỉnh" và "giác ngộ". Để hiểu thêm về tuyên ngôn của Marinetti, dưới đây là mười điều tuyên ngôn tiên quyết của ông trong bản Manifesto of Futurism:

Chúng tôi sẽ cất tiếng hát cho tình yêu của sự nguy hiểm, thói quen của nguồn năng lượng và sự không sợ hãi.

Lòng dũng cảm, sự táo bạo và sự nổi dậy là điều cần thiết trong thơ của chúng tôi.

Cho đến thời điểm này, văn chương đã luôn đề cao sự trầm ngâm bất động, sự xuất thần và mê ngủ. Chúng tôi, những Furistist, sẽ đề cao những hành động hung bạo, những cơn mất ngủ do sốt, sải bước của những tay đua, những cú nhảy vọt của con người trần tục, những cái đấm và tát. Chúng tôi khẳng định rằng vẻ đẹp tráng lệ của thế đã được làm đầy thêm bởi một vẻ đẹp mới: vẻ đẹp của tốc độ.

Chúng tôi muốn cảm ơn những người đàn ông cầm lái, người đã ném cây lao chứng đựng linh hồn hồn của mình qua Trái Đất, dọc theo đường tròn quỹ đạo của nóNhà thơ phải tìm cho mình sự cuồng nhiệt, lộng lẫy, và hào phóng, để khơi dậy cái nhiệt tình hăng hái trong các yếu tố.

Ngoại trừ sự đấu tranh, thì không còn vẻ đẹp nào nữa. Không có tác phầm nào mà không có sự  bạo dạn và hung hăng là một kiệt tác. Thơ ca phải được xem như một cuộc tấn công bằng vũ lực vào một thế lực không biết trước.
Chúng ta đang đứng trên mỏm đất cuối cùng của thế kỷ! Tại sao chúng ta phải nhìn lại, khi những gì chúng ta muốn là phá vỡ những cánh cửa bí ẩn của những điều tưởng chừng như là  bất khả thi? Thời gian và Không gian đã chết ngày hôm qua. Chúng ta đã sống trong điều tuyệt đối, bởi vì chúng ta đã tạo ra tốc độ vĩnh cửu, có mặt khắp nơi.

Chúng tôi sẽ tôn vinh chiến tranh -sự sạch sẽ duy nhất của thế giới- chủ nghĩa quân phiệt, lòng yêu nước, những hành động phá hoại của những kẻ mưu cầu tự do, những lý tưởng đẹp đẽ đáng để hy sinh vì chúng, và sự khinh bỉ cho phụ nữ.

Chúng tôi sẽ phá hủy các bảo tàng, thư viện, trường học, chúng tôi sẽ chiến đấu với Chủ nghĩa Luân lý (Moralism), Nữ quyền (Feminism), và tất cả những kẻ cơ hội và thực dụng hèn nhát.

Chúng tôi sẽ hát trước đám đông lớn đang phấn khích bởi công việc, bởi niềm vui, và bởi bạo động; chúng tôi sẽ về những đợt cách mạng đa sắc, đa âm sắc ở các thủ đô hiện đại; chúng tôi sẽ hát về sự cuồng nhiệt một cách sôi động hàng đêm tại kho vũ khí và xưởng đóng tàu rực lửa; những ga đường sắt tham lam nuốt chửng những con rắn nghi ngút khói; những nhà máy lơ lửng trên mây bởi những làn khói; những cây cầu sải bước qua những dòng sông; tàu hơi nước mạo hiểm đánh hơi đường chân trời; và chuyến bay mượt mà của những chiếc máy bay có cánh quạt kêu trong gió như biểu ngữ và như đang cổ vũ như một đám đông nhiệt tình.

Filippo Tommaso Marinetti


Bản tuyên nguyên do chính F.T Marinetti soạn thảo

Tóm lại là, Futurism ủng hộ nhưng điều mới mẻ mà công nghiệp có thể mang lại cho nhân loại trong tương lại, phong trào này coi thường những thứ thuộc về quá khứ, đặc biệt là các giá trị tinh thần truyền thống về tình yêu nước, những tác phẩm nghệ thuật mang tinh thần ủy mị, nhẹ nhàng, thơ mộng, họ ủng hộ quyền lực quân đội và chính trị, điển hình là tình bạn thân thiết giữa Marinetti và Mussolini, người sáng lập ra chủ nghĩa phát xít Ý.

Tuy hứng phải nhiều lời phản đối và chỉ trích, nhưng ta không thể phủ nhận rằng Futurism là một trong những phong trào nghệ thuật lớn và gây nhiều ảnh hưởng lớn không chỉ trong thế kỷ 20 mà còn là những phong trào nghệ thuật và thiết kế sau này. Để biết được Futurism đã ảnh hưởng đến các phong trào nghệ thuật, phong cách thiết kế ra sao, các bạn độc giả nhớ theo dõi blank-lab để đón đọc các bài viết sắp tới nhé!

Tham khảo:
Christine Poggi, Inventing Futurism: The art and politics of artificial optimism, Princeton University Press Princeton and Oxford, 2009
F.T Marinetti, The Founding and Manifesto of Futurism, 1909



Thông tin đội ngũ:

Viết bài: Thái Tú
Hình ảnh: The MET Museum of Art
Kiểm duyệt nội dung: Đạt Đỗ
www.datdo.work
Mọi thông tin xin liên hệ:
E    xinchaoblank@gmail.com
P    @blankcreativelab

blank-lab là một chuyên trang chia sẻ về thiết kế đồ họa, là một phòng thể nghiệm sáng tạo mang nét riêng biệt, dành cho các bạn yêu thích lĩnh vực thiết kế mỹ thuật. blank-lab ở đây, đang chờ đợi bạn đến cùng tham gia, cùng khám phá những cảm hứng bên trong những điều bình dị nhất, thường ngày nhất.

Đăng nhận xét

0 Nhận xét

Ad Code